I. Kafli – Hvenær er skylt að viðhafa allsherjaratkvæðagreiðslu

1. gr. Gildissvið

Allsh­erjar­at­kvæða­greiðsla skal fara fram ef:

  • fé­lags­fundur sam­þykkir ályktun þar um,
  • fundur fé­lags­stjórnar og trúnaðar­ráðs sam­þykkir ályktun þar um,
  • minnst 1/10 hluti full­gildra fé­lags­manna krefst þess skriflega,
  • við­komandi lands­sam­band eða mið­stjórn ASÍ fyrir­skipar það eða
  • lög ASÍ, viðkomandi aðildarfélags eða landssambands mæla svo fyrir.

Ákvæði reglugerðar þessarar eiga eftir því sem við á, um almenna og leynilega afgreiðslu kjarasamninga sbr. 18. gr.

II. Kafli – Form og framkvæmd allsherjaratkvæðagreiðslu

2. gr. Form atkvæðagreiðslu

Heimilt er að framkvæma allsherjaratkvæðagreiðslu með atkvæðagreiðslu á  kjörstað/kjörstöðum, með póstatkvæðagreiðslu eða rafrænt

3. gr. Skipan kjörstjórnar, kærur o.fl.

Við skyldubundna allsherjaratkvæðagreiðslu skv. 1. gr. skal kjör­stjórn skipuð þremur mönnum. Fé­lags­stjórn og trúnaðar­ráð tilnefnir tvo menn en mið­stjórn ASÍ skipar þann þriðja og er hann for­maður kjörstjórnar. Jafn­margir skulu til­nefndir til vara á sama hátt.

Við aðrar allsherjaratkvæðagreiðslur þ.m.t. við afgreiðslu kjarasamninga skal kjörstjórn skipuð skv. ákvæðum laga viðkomandi félags eða sambands en ella skipar félagsstjórn og trúnaðarráð kjörstjórn.

Kjörstjórn ber ábyrgð á undirbúningi og framkvæmd atkvæðagreiðslu skv. reglugerð þessari.

Kjörstjórn skal bóka allar ákvarðanir sínar og niðurstöður. Fulltrúum framboða skv. 5. gr. skal tilkynnt með hæfilegum fyrirvara um fundi kjörstjórnar og skal þeim heimilt að sitja fundi hennar.

Allar kærur vegna undirbúnings og framkvæmdar skal kjör­stjórn úr­skurða að viðstöddum fulltrúum eða umboðsmönnum framboðslista eða frambjóðenda í einstaklingskjöri jafn­skjótt og þær koma fram. Kæru­frestur er til loka kjör­fundar og skal meðferð kærumála lokið áður en úrslit eru tilkynnt.

4. gr. Trúnaðarmaður kjörstjórnar

Kjörstjórn er heimilt að skipa sérstakan trúnaðarmann sinn, einn eða fleiri, til þess að annast um og bera ábyrgð við undirbúning kosninga og til þess að vera viðstaddan alla framkvæmd kosninganna.

Trúnaðarmaður skal hvorki vera einn frambjóðenda eða meðmælenda ef um stjórnar eða fulltrúakjör er að ræða.

5.gr. Fulltrúar framboða

Við stjórnar- eða fulltrúakjör er fulltrúum einstakra framboða heimilt að hafa umboðsmann sinn viðstaddan alla framkvæmd kosninga.

6.gr. Meðmælendur

Til þess að bera fram lista eða tillögu við stjórnar- eða fulltrúakjör, þarf skrif­leg með­mæli eða stuðning ákveðins hluta full­gildra fé­lags­manna skv. reglum hverra aðildarsamtaka fyrir sig, þó ekki fleiri en sem nemur 1/10 hluta félagsmanna en þó aldrei fleiri en 300 né færri en 15.

Frambjóðandi getur verið meðmælandi á lista.

Tillögum stjórnar og trúnaðarráðs, þurfa engin með­mæli að fylgja. Sama á við ef allsherjaratkvæðagreiðsla byggir á e-lið 1. gr.

7. gr. Framboðsfrestur o.fl.

Fram­boðs­frestur við stjórnar eða fulltrúakjör skal minnst vera 7 sólar­hringar, og skal listum eða til­lögum skilað til kjör­stjórnar áður en sá frestur er liðinn. Kjörstjórn sér um, að öll kjör­gögn séu fyrir hendi þegar at­kvæða­greiðsla á að hefjast. Komi aðeins fram  einn listi eða ekki tillaga (upp­á­s­tunga) um fleiri en kjósa á, þarf kosning ekki að fara fram.

8. gr. Auglýsing atkvæðagreiðslu

Þegar fram­boðs­frestur er út­runninn og til­lögum eða listum hefur verið skilað, þegar kjarasamningur er tilbúinn til afgreiðslu eða tillaga liggur fyrir um boðun vinnustöðvunar, skal kjör­stjórn auglýsa allsherjar­atkvæðagreiðsluna með upp­festum auglýsingum, auglýsingu í dag­blöðum og/eða í útvarpi, auglýsingu á heimasíðu aðildarsamtakanna eða á annan þann hátt að tryggt sé að fé­lags­menn fái nægi­lega snemma vit­neskju um atkvæðagreiðsluna.

Kjör­stjórn skal í auglýsingunni til­greina stað og stund og hve lengi kosningin stendur dag hvern séu atkvæði greidd á kjörfundi en ella hvenær kjörgögn hafi verið eða verði póstlögð og hvenær þau skuli hafa borist kjörstjórn í síðasta lagi, fari allsherjaratkvæðagreiðsla fram með póstatkvæðagreiðslu eða rafrænt.

9. gr. Atkvæðagreiðsla á kjörstað

At­kvæ­ða­greiðsla á kjörstað (kjörfundur) skal standa yfir a.m.k. í 2 daga, minnst 8 klst. hvorn dag og skal þess gætt, að valinn sé sá tími dagsins er fé­lags­menn eiga hægast með að sækja kjörfund. Upphaf atkvæðagreiðslu á kjörstað skal auglýst með a.m.k. 7 sólarhringa fyrirvara áður en hún hefst.

Með samþykki ASÍ og samkomulagi við gagnaðila eigi kjarasamningur í hlut, er heimilt að ákveða að upphaf atkvæðagreiðslu megi auglýsa með skemmri fyrirvara, þó ekki skemmri en 2 sólarhringa.

Kjör­fundi skal þó lokið, þegar allir fé­lags­menn hafa kosið.

10. gr. Póstatkvæðagreiðsla

Póstatkvæðagreiðsla skal fram­kvæmd þannig að kjör­stjórn sendir þeim er kosninga­rétt eiga kjörgögn. Þau eru:

  1. Kjörseðill.
  2. Umslag sem skal ómerkt eða merkt “Atkvæðaseðill” (umslag 1).
  3. Umslag foráritað með nafni, kennitölu og heimilisfangi kjósanda (umslag 2).
  4. Sendi­um­slag, þ.e. um­slag með utan­á­skrift kjörstjórnar (umslag 3 ).

Auk kjörgagna skulu fylgja leiðbeiningar um framkvæmd póstkosningar þar sem m.a. komi fram hvernig kjósandi tjáir vilja sinn, hvernig gengið skal frá kjörseðli og hvernig kjörgögnum skuli komið til skila. Taka skal skýrt fram hvaða atvik geti valdið ógildi kjörseðils sbr. m.a. nánari fyrirmæli í 12. gr. Þá skal taka skýrt fram fyrir hvaða tíma kjör­seðill skuli hafa borist kjör­stjórn, en miða skal við að kjósanda berist í hendur kjör­gögn það tíman­lega að ör­uggt sé að kjósandi geti komið kjör­gögnum til kjör­stjórnar innan tíma­marka. Kjörgögn skulu þó póstlögð þannig þegar um skyldubundna atkvæðagreiðslu skv. 1.gr. er að ræða, að a.m.k. 14 dagar líði frá því kjörgögn eru póstlögð og þar til þeim á að hafa verið komið í hendur kjörstjórnar í síðasta lagi.

Með kjörgögnum skal eftir atvikum fylgja kynning framboða, meginefni nýs kjarasamnings eða nákvæm tillaga um boðun vinnustöðvunar.

Auglýsingar um póstatkvæðagreiðslu skulu birtar eigi síðar en sama dag og kjörgögn eru póstlögð. Kosning fer þannig fram að kjósandi tjáir vilja sinn eins og greinir í 12. gr. Að því loknu setur hann kjör­seðilinn í umslag 1, lokar því og setur í umslag 2. Hann setur umslag 2 þessu næst í umslag 3, sendi­um­slagið og sér um að koma því til skila til kjör­stjórnar innan tilskilins tíma­frests.

Kjörgögn sem kjósendur póstleggja til kjörstjórnar teljast afhent kjörstjórn ef þau eru tilbúin til afhendingar á póststöð (kjörstjórnar) í síðasta lagi við lokun póststöðvar þann dag sem kosningu líkur skv. 3. mgr. Kjósendum eða umboðsmönnum þeirra er heimilt að koma kjörgögnum sjálfir í hendur kjörstjórnar eða trúnaðarmanns kjörstjórnar með afhendingu þeirra á kjörstað.

11. gr. Rafræn atkvæðagreiðsla

Rafræn atkvæðagreiðsla skal fram­kvæmd þannig:

  1. að kjör­stjórn sendir þeim er kosninga­rétt eiga kjörgögn en þau eru aðgangslykill að rafrænum kjörseðli eða
  2. að kjörstjórn ákveður og auglýsir atkvæðagreiðslu þar sem aðgangur er veittur að kjörseðli með rafrænum skilríkjum og/eða Íslykli

Ef valin er leið 1, skulu auk aðgangslykils fylgja leiðbeiningar um framkvæmd rafrænnar kosningar þar sem m.a. komi fram hvernig kjósandi tjáir vilja sinn og hvernig atkvæði hans komist til skila og kynningarefni skv. 3.mgr. 10.gr. Taka skal skýrt fram fyrir hvaða tíma atkvæði skuli hafa borist kjör­stjórn, en miða skal við að kjósanda berist í hendur kjör­gögn það tíman­lega að ör­uggt sé að kjósandi geti greitt atkvæði sitt innan tíma­marka. Kjörgögn skulu þó póstlögð þannig, þegar um skyldubundna atkvæðagreiðslu skv. 1.gr. er að ræða, að a.m.k. 7. dagar líði frá því kjörgögn eru póstlögð og þar til atkvæðagreiðslu á að vera lokið.

Ef valin er leið 2, skal auglýsing um atkvæðagreiðslu birt a.m.k. 7 dögum áður en atkvæðagreiðslu líkur. Í henni skal að finna meginefni kynningar skv. 3.mgr. 10.gr. Jafnframt skal öllum atkvæðisbærum með skráð netfang í félagaskrá send tilkynning um atkvæðagreiðslu ásamt hlekk á vefsvæði atkvæðagreiðslunnar. Þá skal tryggja að á viðeigandi vefsvæði atkvæðagreiðslunnar sé að finna leiðbeiningar um framkvæmd hennar og kynningarefni skv. 3.mgr. 10.gr. At­kvæ­ða­greiðsla skal standa yfir a.m.k. í 3 sólarhringa.

Samhliða rafrænni atkvæðagreiðslu, skal kjósendum ætíð gert mögulegt að fá aðgang að viðeigandi tölvubúnaði á kjörstað og skal í því efni farið að ákvæðum 15. gr. reglugerðar þessarar. Þess skal gætt í hvívetna að ekki sé hægt að rekja greidd atkvæði til tiltekins eða tiltekinna kjósenda.

Komi í ljós við atkvæðagreiðslu að kjósandi hafi þegar nýtt kosningarétt sinn er honum óheimilt að greiða atkvæði að nýju. Greiði kjósandi atkvæði bæði rafrænt og bréflega, hafi slík framkvæmd verið ákveðin, gildir það atkvæði sem greitt var rafrænt.

Verklagsreglur og útbúnaður hér að lútandi skal samþykktur af kjörstjórn hverju sinni.

12. gr. Um kjörseðla

At­kvæ­ða­greiðsla skal vera bundin við þá lista eða þær tillögur (upp­á­s­t­ungur), sem fram koma samkvæmt 6. gr., þann kjarasamning sem í hlut á eða þá tillögu sem gerð er um vinnustöðvun.

Sé kosið listakosningu skal á kjör­s­eðli raða listum eftir þeirri röð, sem þeir berast til kjör­stjórnar. Á hverjum lista skulu vera nöfn jafn­margra og kjósa á. Kjósandi tjáir þá vilja sinn með því að krossa við bók­staf eins listans.

Sé kosið persónubundinni kosningu en þó þannig að einstaklingum er stillt upp undir tilteknum listum skal á kjörseðli raða listum eftir sömu reglu og greinir í 1.mgr. Kjósandi tjáir þá vilja sinn með því að krossa við þá einstaklinga, er hann vill kjósa á einum eða fleiri listum. Þó skal kjósandi aldrei krossa við fleiri nöfn einstaklinga en kjósa skal í hvert embætti.

Sé kosið hreinni persónubundinni kosningu skal á kjörseðli raða frambjóðendum til hvers embættis í stafrófsröð eða draga um röð þeirra. Kjósandi tjáir þá vilja sinn með því að krossa við þá einstaklinga, er hann vill kjósa. Þó skal kjósandi aldrei krossa við fleiri nöfn einstaklinga en kjósa skal í hvert embætti.

13. gr. Hverjir hafa atkvæðisrétt

Allir fullgildir félagsmenn njóta atkvæðisréttar. Geymi lög félags ekki sérstök ákvæði um hverjir teljast skuli fullgildir félagsmenn, skulu þeir fé­lags­menn hafa at­kvæðis­rétt, sem ekki skulda félagsgjald um áramót fyrir meira en eitt ár nema þrengri eða rýmri ákvæði séu þar um í lögum við­komandi fé­lags.

Við atkvæðagreiðslu um kjarasamninga og boðun vinnustöðvunar er félagsstjórn eða kjörstjórn að höfðu samráði við félagsstjórn heimilt að veita aukafélögum atkvæðisrétt. Við boðun vinnustöðvunar er félagsstjórn jafnframt heimilt að binda atkvæðisrétt við þá félagsmenn sem henni er ætlað að taka til.

Eftir að at­kvæða­greiðsla hefur verið auglýst, má ekki veita nýjum félagsmönnum viðtöku í fé­lagið með at­kvæðis­rétti, en þeir sem skulda geta öðlast at­kvæðis­rétt, ef þeir greiða skuld sína áður en at­kvæða­greiðsla hefst. Þá er auka­fé­lögum heimilt að gerast full­gildir fé­lagar á sama tíma­bili, enda upp­fylli þeir að öðru leyti inn­töku­skil­yrði  við­komandi fé­lags.

14. gr. Kjörskrá, aðgangur og kærur

Kjör­stjórn skal sjá um, að kjör­s­krá ás­amt lista yfir þá fé­lags­menn, sem ekki eru á kjör­s­krá vegna skulda, sé til­búin þegar at­kvæða­greiðsla er auglýst, og skal hvoru tveggja liggja frammi frá þeim tíma og þar til at­kvæða­greiðslu er lokið, á einhverjum þeim stað, er fé­lags­menn hafa greiðan að­gang að.

Með­mælendur hvers lista eða tillögu (upp­á­s­t­ungu)  hafa rétt til að fá sameiginlega eitt af­rit af kjör­s­krá ás­amt skulda­lista, um leið og at­kvæða­greiðsla er auglýst. Óheimilt er að afrita kjörskrá og/eða dreifa með nokkrum hætti og kunna brot að sæta brottvikningu frambjóðanda úr kosningu eða ógildi kosningar lista eða einstaklings.

Allar kærur vegna  kjör­s­krár skal kjör­stjórn úr­skurða að viðstöddum fulltrúum eða umboðsmönnum framboðslista eða frambjóðenda í einstaklingskjöri jafn­skjótt og þær koma fram. Kæru­frestur er til loka kjör­fundar.

15. gr. Um kjörstaði

Kjörstaður skal vera starfsstöð eða aðsetur viðkomandi félags nema kjörstjórn ákveði annað. Hafi félagið fleiri en eina starfsstöð er heimilt að hafa kjörstað opinn í hverri þeirra.

Óheimilt er að við­hafa nokkurn kosninga­áróður á kjör­s­tað eða við hann.

16. gr. Um kjörkassa

Fyrir upphaf kjörfundar eða útsendingu kjörgagna innsiglar kjörstjórn kjörkassa með viðeigandi hætti og rífur sjálf þau innsigli við upphaf talningar atkvæða.

17. gr. Talning atkvæða

Kjör­stjórn sér um talningu at­kvæða að kjör­fundi loknum. Um­boðs­menn hvers lista eða tillögu (upp­á­s­t­ungu) skulu hafa rétt til að hafa full­trúa sinn við talningu atkvæða.

Auðir seðlar og ógildir teljast með greiddum atkvæðum en við talningu atkvæða skulu auð og ógild atkvæði lögð til hliðar og ekki tekið tillit til þeirra við útreikning á vægi atkvæða.

Upplýst skal um fjölda auðra og ógildra atkvæða þegar niðurstaða atkvæðagreiðslu er kynnt.

III. Kafli – Almenn allsherjaratkvæðagreiðsla um kjarasamning og boðun vinnustöðvunar

18.gr. Hvað er „almenn leynileg póstatkvæðagreiðsla“

Við atkvæðagreiðslu um kjarasamning eða boðun vinnustöðvunar, telst “almenn leynileg póstatkvæðagreiðsla” í skilningi l. 80/1938 vera atkvæðagreiðsla framkvæmd í samræmi við ákvæði 10.gr. eða 11.gr. reglugerðar þessarar.

IV. Kafli – Önnur ákvæði

19. gr. Lausn ágreiningsmála

Rísi ágreiningur út af skilningi á reglu­gerð þessari, úr­skurðar mið­stjórn ASÍ ágreininginn.

Ákvörðun kjörstjórnar um brottvikningu frambjóðanda úr kosningu eða ógildi kosningar lista eða einstaklings vegna brota gegn ákvæðum 2.mgr. 14.gr. eru kæranlegar til miðstjórnar ASÍ.

20.gr. Reglugerðarheimild

Reglu­gerð þessi er sett sam­kvæmt 33. grein laga Al­þý­ðu­s­am­bands Ís­lands og gildir fyrir öll aðildarsamtök  ASÍ og deildir þeirra.

Þannig samþykkt með áorðnum breytingum  á fundi miðstjórnar Alþýðusambands Íslands 20. desember 2017.