Jákvæð eru þau áform umhverfis- orku- og loftslagsráðherra að setja reglugerð um áframhaldandi starfsemi loftslagsráðs. Á hinn bóginn er það áhyggjuefni að bersýnilega er stefnt að því að því að færa ráðherra stóraukin völd og draga þannig úr sjálfstæði ráðsins.
Þetta er á meðal þess sem fram kemur í sameiginlegri umsögn Alþýðusambands Íslands (ASÍ), BSRB og BHM um reglugerð um loftlagsráð sem umhverfis- orku- og loftslagsráðuneytið hefur birt í samráðsgátt stjórnvalda.
Í umsögninni er vikið að því að loftslagsráð hafi verið óstarfhæft frá því að skipunartími þess rann út í fyrra. Samtökin telja gagnrýnivert þetta hlé í starfsemi ráðsins í ljósi mikilvægis þess. Ekki megi dragast frekar að endurskoða hlutverk loftslagsráðs og skapa þurfi festu í starfsemi þess.
Óheft svigrúm ráðherra
Samtökin gera ekki athugasemd við að fulltrúum í ráðinu verði fækkað í níu en allt að 15 manns hafa setið í því til þessa. Í reglugerðinni sé kveðið á um að ráðið skuli skipað fulltrúum frá háskólasamfélaginu, atvinnulífi, sveitarfélögum og umhverfisverndarsamtökum. Hins vegar telja samtökin að ráðherra sé fengið allt of mikið svigrúm til að ákveða hverjir sitja skuli í ráðinu og þar með hlutast til um starfsemi þess. Samkvæmt reglugerðinni muni ráðherra skipa formann og varaformann ráðsins og jafnframt koma að ráðstöfun þriggja sæta til viðbótar í ráðinu. Þau fjögur sæti sem eftir standi komi í hlut háskólasamfélagsins, atvinnulífs, sveitarfélaga og umhverfisverndarsamtaka líkt og fyrr sagði.
„Að mati ASÍ, BSRB og BHM er þessi ráðstöfun, þ.e. það svigrúm sem ráðherra hefur til að hafa áhrif á hvernig ráðið er skipað, hvorki til þess fallin að skapa sátt um starfsemi ráðsins né að stuðla að sjálfstæði þess. Hlutverk loftslagsráðs er fyrst og fremst að veita stjórnvöldum aðhald og ráðgjöf og er því nauðsynlegt að ráðið sé óháð og sjálfstætt, sem það verður ekki ef skipan fulltrúanna er jafn háð mati ráðherra og reglugerðin felur í sér,“ segir í umsögninni.
Launafólki og ungmennum úthýst
Samtökin telja einnig gagnrýnivert að ekki sé ráð fyrir því gert að samtök launafólks tilefni fulltrúa til setu í ráðinu. Þetta veki furðu þar sem skýrt sé kveðið á um að atvinnurekendur skuli tilnefna fulltrúa í ráðið. Einungis einn fulltrúi hafi setið í ráðinu fyrir hönd launafólks (ASÍ) en ekki sé gert ráð fyrir frekari aðkomu viðkomandi.
ASÍ, BSRB og BHM telja einnig nauðsynlegt að ungt fólk eigi fulltrúa í ráðinu.
Hér má nálgast sameiginlega umsögn heildarsamtakanna.
